Türkiye’de erişim engeli konulan sitelerin yüzde 70’e yakını, vatandaşın şikayetiyle ‘müstehcen’ olduğuna karar verilerek kapatılan siteler.Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı’nın (TİB), internet sitelerine uyguladığı sansür gerekçelerinin başında ”müstehcenlik” yer aldı.TİB’in internet sitelerine erişimi engelleme kararlarının yüzde 69.35’i ”müstehcenlik” nedeniyle gerçekleşti.Kararlar, internet yoluyla işlenen suçların tanımlandığı 5651 numaralı yasa çerçevesinde alınıyor. Ancak bu maddedeki tanımların ayrıntılı olmaması, özellikle müstehcenlik tanımının neredeyse hiç yapılmaması, TİB’e sansür konusunda büyük esneklik sağlıyor.

TİB’in internet suçlarının önlenmesine yönelik faaliyetlerine başladığı 23 Kasım 2007’den Mart 2010 tarihine kadar geçen sürede, gerek muhafazakar vatandaşlar tarafından yapılan ihbarlar, gerekse Kurum aracılığıyla uygulanan erişim engellemelerinde, müstehcenlik, çocukların cinsel istismarı ve fuhuş gibi suçlar nedeniyle yapılan ihbarlar, toplam ihbarların yüzde 85,98’ini, söz konusu suçlar nedeniyle yapılan erişim engellemeleri ise tüm engellemelerin yüzde 96,03’ünü oluşturdu.

Kurumun erişimi engelleme kararlarının yüzde 69,35’i müstehcenlik, yüzde 25,55’i çocukların cinsel istismarı, yüzde 1,89’u bahis ve kumar, yüzde 1,75’i kumar oynanması için yer ve imkan sağlanması, yüzde 1,13’ü fuhuş ile geriye kalan oranı sağlık için tehlikeli madde temini, Atatürk aleyhine işlenen suçlar, uyuşturucu/uyarıcı madde kullanımını kolaylaştırma ve intihara yönlendirme nedeniyle gerçekleşti.

3 BİN 521 İÇERİK KALDIRILDI
Erişimin engellenmesi kararlarını, tamamıyla ‘yasal’ olmayan içerik barındıran veya suç unsuru içerikleri çıkarmamakta direnen internet sitelerine uygulayan TİB, karar vermeden önce suç unsuru içeren kısmi içeriklere konu olan internet siteleriyle iletişime geçiyor ve ”Uyar-Kaldır” yöntemiyle internet sitesinin yalnızca suça konu içeriğine erişimi engelliyor.

”Uyar-Kaldır” yöntemi sayesinde ihbar edilen internet sitelerinden 3 bin 521 içeriğin çıkarılması sağlandı. Bu yöntemle ”Atatürk Aleyhine İşlenen Suçlar” kapsamında yer alan 751 içerik ilgili internet sitelerinden kaldırıldı.

TİB bünyesinde 2007 yılında faaliyete geçen ”Bilgi İhbar Merkezi”ne iletilen şikayetlerin yüzde 62,52’si ”müstehcenlik”, yüzde 12.84’ü çocukların cinsel istismarı, yüzde 10.62’si fuhuş, yüzde 8,31’i ise Atatürk aleyhine işlenen suçlar kapsamında gerçekleşti.

TİB’in yanı sıra yargı organlarınca da internet sitelerine erişimin engellenmesi konusunda karar alınabiliyor. TİB veya mahkemelerde konulan ‘ihtiyati’ sansür kararları, özellikle erotik sitelerin çoğu yabancı olduğu ve Türkiye’deki yasağa itiraz edemeyecekleri için, kaldırılamıyor.

TİB tarafından yasaklı site sayısı ise 2 yıldır yayınlamıyor. Ancak tahminler bu sayının 10 bini geçtiği yönünde.

AGİT UYARMIŞTI!
Geçen Ocak ayında Türkiye’yi ziyaret eden Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) Medya Özgürlüğü Temsilcisi Miklos Haraszti, 5651 sayılı yasanın son derece keyfi ve yasakçı olduğunu söylemiş, bunun insan haklarına ve bilgiye erişim ilkelerine aykırı olduğunu savunmuştu.

Türkiye’de internete uygulanan yasaların acilen AGİT standartlarına getirilmesi çağrısı yapan Haraszti, “çocuk pornografisi gibi zararlı içeriği engellemek gerekir, ama Türkiye’deki mevcut yasa bunun yerine topyekün engelleme getiriyor” demişti.