Türkiye ve dünyada 2013 yılında birçok önemli gelişmeler ve olaylar yaşandı. Ayakkabı kutuları, para sayma makinaları yılın kapanışını yaparken, Türkiye için yıla damgasını vuran gelişme ise Taksim Gezi Parkı olaylarıyla başlayan süreçti. Parktaki ağaçların sökülmesini protesto amacıyla Mayıs ayının son gününde başlayan gösteri yurt geneline yayıldı. Türkiye dışında da ses getiren olaylar, bütün bir yılı etkisi altına aldı.
İşte 2013’te meydana gelen önemli olaylar;
Türkiye ocak ayında basın, sanat ve edebiyat dünyasının önemli isimlerini sonsuzluğa uğurladı. Şarkıcı Şenay Yüzbaşıoğlu, edebiyatçı Metin Kaçan, dünyaca ünlü Türk ressam Burhan Doğançay, usta gazeteci Mehmet Ali Birand, “Deprem dede” lakaplı Prof. Dr. Ahmet Mete Işıkara, yazar İsmet Kür ve sanatçı Ferdi Özbeğen’in ölüm haberleri ocak ayında peş peşe geldi. Yine ocak ayı içinde avukatlar için türban yasağı kalktı. Çözüm süreci bahanesiyle BDP Heyeti ilk kez İmralı’da terörist başı Öcalan’la görüştü.
Ankara’da ABD Konsolosluğu’ndaki canlı bomba saldırısı Şubat ayına damga vurdu. İstanbul Zeytinburnu’nda bulunan ABD’li Sarai Sierra cinayeti Türkiye gündeminden uzun süre düşmedi. Cumartesi annelerinin simgeleşen ismi Berfo Ana’yı (105) da yine bu ay kaybettik. Ay içerisinde ‘İmralı tutanakları’ Türkiye’nin gündemini belirledi.
Mart ayına damga vuran en önemli olay Diyarbakır’da yapılan Nevruz’da terörist başı Öcalan’ın mesajının Türkçe ve Kürtçe olarak okunması ve terörist başı Öcalan’ın terör örgütü PKK’ya yaptığı ‘çekilin’ çağrısı oldu. Bu çerçevede terör örgütü PKK’nın kaçırdığı 8 kamu görevlisi Kuzey Irak’a giden bir heyet tarafından Türkiye’ye getirildi. Geçirdiği kalp ameliyatının ardından uzun süre yoğun bakımda kalan Müslüm Gürses’in ölümü hayranlarını üzüntüye boğdu. Tiyatrocu Metin Serezli de Mart ayında yaşamını yitirdi.
Nisan ayının birinci gündem maddesi 63 kişilik Akil İnsanlar Heyeti’nin açıklanması ve 9′ar kişilik grupların 7 bölgede ziyaretlere başlaması oldu. İsrail, Mavi Marmara saldırısıyla ilgili Türkiye’den özür diledi ve tazminat görüşmeleri başlatıldı. Susurluk davasından hükümlü eski İçişleri Bakanı Mehmet Ağar, denetimli serbestlik çerçevesinde 1 yıl tutuklu bulunduğu cezaevinden tahliye edildi. Piyanist ve besteci Fazıl Say hakkında dini değerleri aşağıladığı iddiasıyla açılan davada 10 ay hapis ile cezalandırılması kararı çıktı. Hüküm 5 yıllık denetimli serbestlik şartıyla geri bırakıldı.
Mayısta Türkiye tarihinin en kanlı terör eylemlerinden biri gerçekleşti. Hatay Reyhanlı’da belediye önünde patlatılan bomba yüklü iki araç nedeniyle 52 kişi yaşamını yitirdi. Mayıs ayının son günü ise Taksim Gezi Parkı‘nda ağaçların sökülmesini protesto ile başlayan Türkiye geneline yayılan kitlesel olayların fitili ateşlendi. Çevik Kuvvet’in 30 Mayıs’ta Gezi Parkı‘nda eylem yapan halka sert müdahalesiyle başlayan olaylar yaz sonuna kadar sürdü.
Haziran ayı Taksim Gezi Parkı protestolarının kitleselleştiği, polis şiddeti ve protestoların dozunun arttığı bir ay oldu. Eylemcilerden 27 yaşındaki kaynak işçisi Ethem Sarısülük, Kızılay Güvenpark’taki gösteriler sırasında polisin açtığı ateş sonucu kafasından kurşunla vurularak yaşamını yitirdi. Ataşehir’de ise bir sürücünün otomobiliyle protestocuların arasına dalması sonucu Mehmet Ayvalıtaş yaşamını yitirdi. Eskişehir’de de 19 yaşındaki Ali İsmail Korkmaz, polis olduğu iddia edilen sopalı şahıslar tarafından dövüldü. Kafasına aldığı darbeler nedeniyle 38 gün komada kaldıktan sonra yaşamını yitiren Korkmaz’ın dövüldüğü ana ilişkin güvenlik kameraları görüntüleri ülke genelinde tepkilerin artmasına neden oldu.
Adana’da Gezi Parkı‘ndaki olayları protesto etmek için izinsiz gösteri düzenleyen gruba müdahale sırasında inşaatı devam eden alt geçide düşerek ağır yaralanan komiser Mustafa Sarı, müdahalelere rağmen yaşamını yitirdi. Hatay’daki protestolar sırasında da Abdullah Cömert, kafasına aldığı darbe sonucu hayatını kaybetti. Adli Tıp Kurumu, Cömert’in, gaz fişeğinin kafasına isabet etmesi sonucu beyin kanaması nedeniyle hayatını kaybettiğini belirledi.
İstanbul 6ncı İdare Mahkemesi, Taksim Gezi Parkı Koruma ve Güzelleştirme Derneğinin açtığı davada, belediyenin projesinin yürütmesini durdurduğunu açıkladı. İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş da Gezi Parkı’nda AVM projesinden vazgeçildiğini ve buraya bir kent müzesi yapılmasının düşünüldüğünü açıkladı. Protestolar devam ederken, Okmeydanı’nda evinden ekmek almaya çıkan 16 yaşındaki Berkin Elvan, gaz bombasının kafasına isabet etmesi sonucu ağır yaralandı. Diyarbakır’ın Lice ilçesinde karakol yapımına tepki gösteren çevre köylerden BDP’li grup ile güvenlik güçleri arasında çıkan arbedede Medeni Yıldırım öldü.
Gezi Parkı eylemlerinin etkisi devam etti, birçok ilde eylemlere katılan kişilerle ilgili kimlik tespitleri ve gözaltılar yapılmaya başlandı. Türkiye’nin 5inci yüz nakli ameliyatı, Akdeniz Üniversitesi’nde yapıldı. Muğla’da beyin ölümü gerçekleşen Polonyalı turist Andrzej Kucza’nın yüzü ve çenesi, Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Ömer Özkan başkanlığındaki ekip tarafından, 1 yıldır nakil bekleyen 26 yaşındaki Recep Sert’e nakledildi.
Başbakan Erdoğan Başkanlığı’nda toplanan Yüksek Askeri Şura’da, Türk Silahlı Kuvvetlerinin yeni komuta kademesi belirlendi. Öcalan’ın avukatlarının, “yeniden yargılanma” ve “cezasının infazının durdurulması” talebiyle yaptıkları başvuru Ankara 11. Ağır Ceza Mahkemesi’nce reddedildi. Yıllarca süren Ergenekon davasında karar açıklandı. Genelkurmay Başkanı emekli Orgeneral İlker Başbuğ müebbet hapis cezasına mahkum edilirken CHP milletvekili Mustafa Ali Balbay toplam 34 yıl 8 ay hapis cezasına çarptırıldı. CHP Milletvekili Mehmet Haberal ise cezası açıklandıktan sonra tahliye edildi.
Eylül ayına damga vuran olay Türkiye’nin sınır ihlali yapan bir Suriye helikopterini düşürmesi oldu. M-17 tipi Suriye helikopteri TSK tarafından düşürüldü. Hükümet Eylül ayı sonunda Demokratikleşme Paketi’ni açıkladı. Bingöl M Tipi Ceza İnfaz Kurumundan aralarında terör örgütü mensuplarının da bulunduğu 18 tutuklu ve hükümlü tünel kazarak firar etti. Firariler ertesi gün kırsalda yakalandı. Alkollü içkilerin 22.00 – 06.00 saatleri arasında perakende satışını yasaklayan düzenleme yürürlüğe girdi. Sinema ve tiyatro sanatçısı Tuncel Kurtiz vefat etti. Kurtiz’in ölümü büyük bir üzüntü yarattı. ‘Şu Çılgın Türkler’ kitabının yazarı Turgut Özakman da hayatını kaybetti.
Ekim ayında kamuda başörtüsü yasağı ve okullarda Andımız uygulaması kalktı. İstanbul’da iki kıtayı denizin altından birleştiren Marmaray projesi 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı’nda açıldı. Kamuoyunu uzun süre meşgul eden Münevver Karabulut cinayetiyle ilgili davada rekor tazminat kararı çıktı. Garipoğlu ailesinin 37 bin 500 lira maddi, 1 milyon 250 bin lira manevi tazminat ödemesine karar verildi. Gölcük’te bayram tatilinde Hatay’a giden annesi tarafından evde bırakılan bebek öldü. Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü Ahmet Kaya‘ya verildi.
Kamuda başörtüsü yasağının kalkmasıyla AKP’li milletvekilleri Meclis’e başörtüleriyle geldi. Meclis’te grubu bulunan partilerin kadın milletvekillerinin yaptığı konuşmalar güne damgasını vurdu. Öğrenci evleriyle ilgili “kızlı – erkekli” tartışması başladı. 10 Kasım’da Anıtkabir’i 1 milyon 89 bin 615 kişi ziyaret etti ve bir rekor kırıldı. Uzun süredir gırtlak kanseriyle mücadele eden gazeteci Savaş Ay ile tiyatrocu Nejat Uygur hayatını kaybetti.
Aralık ayına 17 Aralık’ta patlak veren operasyon damgasını vurdu. Soruşturma kapsamında iş adamları, bürokratlar ve devlet memurları hakkında kara para aklama, rüşvet ve altın kaçakçılığı suçlaması getirildi. Soruşturmayla ilintili olarak 4 bakan istifa ederken Bakanlar Kurulu’nda da büyük revizyon gerçekleşti ve 10 yeni isim girdi. CHP Milletvekili Mustafa Balbay tahliye edildi. İzmir’deki askeri tersanede bakımı yapılan römorkör suya indirildiği sırada alabora olarak yan yattı ve 8′i asker 10 personel yaşamını yitirdi.
2014 yılının sağlık, mutluluk ve aydınlık dolu günler getirmesi dileğiyle, Eser Ürküt.