Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı İlham Aliyev‘in 17 Kasım 2009 tarihinde imzaladığı kararnameye göre, her yıl 9 Kasım tarihinin, Azerbaycan’da “Devlet Bayrak Günü” olarak kutlanmasına karar verilmiştir. Bu tarih, Azerbaycan Halk Cumhuriyeti‘nin 9 Kasım 1918 tarihinde aldığı karar ile üç renkli Azerbaycan bayrağını, devletin resmi bayrağı olarak ilan etmesiyle ilgilidir.
Çalışma Kanunu’nun 105. maddesine eklenen konuyla ilgili karara istinaden diğer bayramlar listesine eklenen Devlet Bayrak Günü, ülkede resmi tatil ilan edilerek, yasal olarak iş günü sayılmamaktadır. İlk Devlet Bayrak Günü kutlamaları 9 Kasım 2010 tarihinde yapılmıştır.
“Bir kere Yükselen Bayrak Bir daha İnmez” sözü ile Türk dünyasının parlayan yıldızı Azerbaycan’ın temelini atana Rahmetli Merhum Cumhur Başkanları Mehmet Emin Rasulzade’yi, Ebulfez Elçibey’i, Haydar Aliyev’i ve Vatan, Bayrak ve İstiklal uğruna şahadet şerbeti içen şehitlerimizi rahmetle ve minnetle anıyoruz.
Bayrak bir ülkeyi, bir topluluğu, bir örgütü, bir kurum veya kuruluşu simgeleyen, genelde kumaştan yapılan devlet sembolüdür. Azerbaycan Cumhuriyeti’nin devletçilik simgelerinden biri onun Milli Bayrağıdır. Azerbaycan Cumhuriyeti devlet bayrağı Azerbaycan Devleti’nin egemenliğinin simgesidir.
Üç renkli bayrağın sembolleri,
Bayrağın üç renkli olması fikrini ilk gündeme getiren kişi Azerbaycan bağımsızlığının ideologlarından olan Ali Bey Hüseyinzade’dir.
Eşit üç yatay şeritten oluşan Azerbaycan Cumhuriyeti’nin devlet bayrağının üst şeriti gök mavisi renginde, orta şeriti kırmızı, alt bölümdeki şerit ise yeşil renktedir. Bayrağın her iki yüzünde, kırmızı zemin üzerinde, beyaz renkte sağa bakan bir hilal ve sekiz kollu bir yıldız bulunmaktadır.
Bayraktaki gök mavisi renk Azerbaycan halkının Türk kökenli olduğunu vurgular, mavi renk Türkçülük düşüncesiyle ilgilidir. Kırmızı renk, uygarlığı temsil ederek modern bir toplum kurmak, demokrasiyi geliştirmek, kısacası çağdaşlaşmayı, gelişmeye olan eğilimi belirtir.
Yeşil renk, İslam uygarlığına, İslam dinine aidiyeti belirtir. Azerbaycan bayrağının üç rengi: Türk milli kültürünün, Müslüman uygarlığının ve modern Avrupa demokratik esaslarının simgesidir.
Kırmızı zemin üzerinde bir hilal ve sekiz köşeli bir yıldızın tasviri bulunmaktadır. Tarihçilere göre, Halk Cumhuriyeti tarafından üç renkli bayrak devlet bayrağı olarak kabul edildiğinde, renklerin neyi ifade ettiği açıklansa da hilal ve sekiz kollu yıldızın anlamları açıklanmamıştır. Bayrağın üzerindeki hilal ve sekiz kollu yıldızın anlamları konusunda çeşitli görüşler bulunmaktadır.
Sekiz kollu yıldız ve hilalin açıklamasıHilal bir zamanlar Bizans İmparatorluğu’nun başkenti Konstantinopol’un arması olmuştur. Türkler 1453 yılında bu şehri aldıktan sonra bu arma Osmanlı İmparatorluğu tarafından İslam dininin bir simgesi olarak kabul edilmiş ve bu simge Müslüman olan başka halklara da geçmiştir. Bayrağın üzerindeki hilal Türk halklarının sembolüdür. Sekiz kollu yıldızın anlamına gelince bu, “Azerbaycan” kelimesinin eski alfabede yazılışıyla ilintilidir. Öyle ki, eski alfabede “Azerbaycan” kelimesi sekiz harfle yazılır. Diğer bir görüşe göre tarihte sekiz kollu yıldızın anlamı şöyle açıklanmaktadır: Türkçülük, İslam, Çağdaşlık, Devletçilik, Demokratiklik, Eşitlik, Azerbaycanlılık ve Uygarlık.
Azerbaycan bayrağındaki yıldıza dair diğer bir düşünce de Azerbaycan mimarisinde de yaygın olarak kullanılan sekiz kollu yıldızın sekiz Türk halkının simgesi olmasıdır.
Azerbaycan’ın Bayrak Günü kutlu olsun…