Üç zamanlı tarife sistemi ile elektrik faturasını düşürmek mümkün. Dikkatli kullanıldığı zaman faturada yüzde 30’a varan fark ortaya çıkıyor. Akıllı sayaçlara geçen sanayi abonelerin 22 kuruş olan elektrik geceleyin 8 kuruşa düşüyor. Kamuoyunda merak edilen akıllı sayaç parası aboneden alınmayarak, sayaç bedeli 10 yıllık gibi bir sürede tarifeye yansıtılıyor.
Vatandaş, ucuz ve kaliteli elektrik kullanacak. Elektrik dağıtım şirketlerinin, abonelerin kendi elektriğini üretmelerini destekleyeceğini, köylerde abonelerin evlerin çatılarında kuracakları güneş sistemleriyle kendi elektrik ihtiyacını karşılamanın yanında fazla elektriği de dağıtım şirketlerine satabileceğini ifade edildi. Elektrik faturalarında ödenen TRT payıyla ilgili tahsilat riski var. Parayı aldın almadın önemli değil. Yüzde 2’yi TRT’nin hesabına ödüyoruz denildi.
Elektrik dağıtım özelleşmesiyle vatandaşların hizmet kalitesini düşeceği, elektriğin zamlanacağı gibi endişelere kapılmaması gerekir. En geç Ağustos ayı itibariyle 21 elektrik dağıtım bölgesinin özel sektöre devredilmiş olacak. Devir sonrası öncelikle iletim-dağıtım kalitesini artıracaklarına vurgu yapıldı. Akıllı sayaçlara geçilerek, tarife sayesinde sanayi için akşam saatlerinde (17.00-22.00) 23 kuruş olan elektriğin, geceleyin 8 kuruşa düştüğünü, bunun da abonenin lehine bir durum olduğunu söylendi.
1 MW altında herkes lisanssız elektrik üretebilecek. Kullandığını kullanacak, kullanmadığını sisteme vermek mecburiyetinde. Ben bunu dağıtım şirketleri olarak almak mecburiyetindeyim. Lisansım yok, üretiyorum, kullandığımı kullanacağım gerisini sana vereceğim. Bununla ilgili en önemli sıkıntı şebeke sorunudur. Şebekelerimizi akıllı şebeke haline getirmemiz lazım. Ancak akıllı şebekeler kurulursa vatandaşın şikayetleri azalır. Türkiye’nin enerji politikası için önemlidir.
Özelleşen bölgelerde kayıp-kaçak hızla düşüyor. 2011 yılının başında Türkiye’de kayıp kaçak oranı ortalama yüzde 17’ydi. Son 2 yılda yapılan yatırımlar ve özelleşen 13 bölgenin katkısıyla 2012 yılının sonunda kayıp-kaçak oranı yüzde 13’e düştü. Kayıp-kaçak oranlarında 4 puanlık bir iyileşme var. 2012 yılında 240 milyar kWh elektrik tüketimi olduğunu göz önünde bulundurulursa bu 4 puanlık iyileşme 10 milyar kWh’ye denk gelmektedir. Bir başka deyişle kayıp-kaçak oranındaki bu azalış nedeniyle ülkemizin 2 milyar TL’lik kazancı oldu. Bundan tüketici kazançlı çıkmaktadır. Çünkü kayıp-kaçaktaki bu azalışlar tarifeye yansıtılıyor.
2013 yılında kayıp-kaçakta Türkiye ortalamasının yüzde 12 olarak hedeflendiği, 13 bölgenin kayıp-kaçak oranlarının ortalaması yüzde 9,8. Dicle ile Van Gölü dağıtım bölgeleri kayıp-kaçak ortalamasını yükselten iki önemli dağıtım bölgesi. Bu iki bölge yüzünden Türkiye’nin kalıp-kaçak oranı yüzde 13’e yükseliyor. Devirlerin hemen ardından bu iki bölgede de yatırımlar ve kayıp-kaçak yönünden yoğun çalışmalar başlayacaktır.
Türkiye’deki elektrik, gaz ve su sistemleri sayaçlarla okunup, tüketim tespit edilmekte ve buna göre de faturalandırılmakta. Sanayi Bakanlığı’nın Ölçü ve Ayarlar Kanuna göre, sayaçların her 10 yılda bir muayene edilmesi, ayarlarının yapılması ve damgalanması gerekiyor. Hem Sanayi Bakanlığı hem de EPDK bu konuyla ilgili detayları düzenlemiş. On yıllık süresi dolan sayaçların hemen hemen hepsi artık demode olan, kullanılması gerekmeyen, vatandaş da kullandığında aleyhine olan mekanik sayaçlar. Eğer bu eskimiş mekanik sayaçları biz değiştirebilirsek vatandaşlar bundan karlı çıkar.
Bilindiği gibi elektrikte her gün 06.00-17.00 arası, 17.00-22.00 arası ve 22.00-06.00 arası uygulanan üç tarife var. 17.00-22.00 saatleri arasında uygulanan tarife en pahalı olanı. 22.00-06.00 saatleri arasında uygulanan tarife ise en ucuz olan. Bir hanımefendi 17.00-22.00 saatleri arasında elektriği yoğun olarak kullanırsa elektriğin fiyatı ortalama 40 kuruşa geliyor. Ama gece 22.00’den sonra elektriği kullandığı zaman bu fiyat 15-16 kuruşa kadar düşüyor. Mekanik sayaçlarda vatandaşın bu üçlü tarifeyi kullanması mümkün değil. Ancak vatandaşlar mekanik sayaçlarını değiştirip bu tarife sistemine geçer ve elektrik tüketimini de yoğun olarak 17.00-22.00 saatleri arasında yapmazsa kesinlikle elektrik faturalarında önemli bir düşüş sağlar.